Soly voorziet de eerste zonnepanelen in Zuid-Afrika.
Dit voorjaar legt de Groningse leverancier van zonne-energie Soly de eerste zonnepanelen in Zuid-Afrika. In een land waar elektriciteit kostbaar is maar geen zekerheid, wil oprichter Patrick van der Meulen helpen de levensstandaard te verbeteren.
Soly heeft in Nederland 14.000 klanten. De uitbreiding naar Zuid-Afrika past in de bedrijfsfilosofie, zegt oprichter Patrick van der Meulen (28). ,,We willen zonne-energie toegankelijk maken voor iedereen. Mensen moeten hun eigen energie kunnen opwekken en delen met anderen.’’
Winst is noodzaak
Winst? ,,Ja, natuurlijk willen we ook winst maken. Dat is noodzaak, zonder winst kun je je bedrijf niet continueren. En als ondernemer wil je ook de beste van de wereld zijn, maar het gaat ook over duurzame betekenis. En kansen bieden aan mensen in de samenleving die het minder hebben, bijvoorbeeld door ze werk te bieden of energie.’’
Van der Meulen richtte Soly zeven jaar geleden op met vader Richard en broer Milan. Hij maakte er zijn afstudeeropdracht aan de Hanzehogeschool van. ,,Op de dag dat ik mijn scriptie heb verdedigd, heb ik het bedrijf daadwerkelijk ingeschreven.’’
De ongemakkelijke waarheid
Ondernemen zit Van der Meulen in het bloed. Hij groeide op in Leeuwarden waar zijn vader diverse bedrijven runde. Het was ook zijn vader die bij hem en zijn broer het zaadje plantte over anders omgaan met de wereld. ,,Toen ik 16 was kwam hij thuis met Al Gore’s An Inconvenient Truth. Die film hebben we vaak bekeken en er ook veel over gesproken. Dat zette ons aan het denken.’’
Tijdens zijn studie Commerciële Economie kwam Van der Meulen docent Kees Rozema tegen. De oud-ondernemer daagde zijn studenten uit de energietransitie om te zetten naar bedrijven die daar op commerciële basis mee bezig zijn. Het leidde tot diverse projecten, die niet allemaal succesvol waren, ,,maar het activeerde mij wel’’. Tijdens een stage in Zuid-Afrika besloot Van der Meulen serieus werk te maken van een eigen bedrijf, gericht op zonne-energie.
Met Soly richtte Van der Meulen zich aanvankelijk op verkoop van zonnepanelen aan particulieren. ,,Het doel was zonne-energie voor iedereen toegankelijk maken. We gingen daarom op zoek naar oplossingen voor hobbels die mensen voor zichzelf zagen. Een van de belangrijkste hobbels was toen dat mensen zich afvroegen wat die dure zonnepanelen op het dak nou helemaal opbrachten. Daarom bedachten we de opbrengstgarantie. Het bestond uit een applicatie die berekende hoeveel energie je kon opwekken op je dak en daarbij een systeem dat de opbrengst garandeerde. Had iemand bijvoorbeeld minder opbrengst, dan betaalden wij het verschil bij. Zo konden we dus knetterharde garanties afgeven.’’
NOS Journaal
Dat gaf het jonge familiebedrijf een boost en zo veel vertrouwen dat het een jaar later besloot ook de zakelijke markt op te gaan. Samen bedachten ze de formule van zonnepanelenverhuur. Het zou leiden tot verdere groei en tegelijk ook een forse uitdaging.
Een item op het NOS Journaal bezorgde Soly flinke kopzorgen. ,,De NOS wilde een item doen omdat Al Gore met een nieuwe klimaatfilm kwam en wij als eerste bedrijf zonnepanelen gingen verhuren. Ik hoor de verslaggever het item nog afsluiten: ‘Je kunt nu dus zonnepanelen op je dak leggen en het kost je geen investering. Je bespaart 15 procent en na 15 jaar zijn de panelen van jou.’ Dat hebben we geweten. Nog geen uur na de uitzending hadden we 2000 aanvragen.’’
Succes dus, alleen was Soly nog volop aan het groeien. Voorraden zonnepanelen moesten vooruit betaald worden, maar lagen nog niet op daken. Het betekende voor het bedrijf dus kosten, maar geen inkomsten. ,,En hoe harder je groeit, hoe groter deze voorfinanciering wordt.’’
Financiering wordt uitgesteld
Toen daar de berg aanvragen na het NOS Journaal bij kwam, werd de situatie, zoals Van der Meulen het zegt ‘uitdagend’. Temeer omdat reeds toegezegde financiering voor deze projecten steeds werd uitgesteld. In het voorjaar van 2018 kwam de beloofde financiering alsnog en kon Soly los. Helemaal toen later dat jaar een groei-investering van ruim een miljoen werd opgehaald.
,,Het betekende dat er rust en balans ontstond in het bedrijf. En ruimte om na te denken over een oude ambitie: zonne-energie in Zuid-Afrika. ,,Door mijn stage ken ik Zuid-Afrika goed. De kansen voor zonne-energie zijn er enorm. Maar het elektriciteitsnet is heel slecht. Dagelijks valt de stroom een aantal uur uit. Aan de andere kant zijn de tarieven er de afgelopen jaren enorm gestegen.’’
Via de ambassade kwam Van der Meulen in contact met bedrijven en instellingen. ,,Steeds was er dezelfde vraag: heb je een oplossing voor de instabiliteit van het net. Die hebben we: zonnepanelen in huurvorm met een accu die die opgewekte stroom opslaat, zodat je die kunt gebruiken als het net uitvalt.’’
Huizen, scholen en wijnboerderijen in Zuid-Afrika
Op dit moment heeft Soly in Zuid-Afrika voor tientallen megawatts in ontwikkeling. Het gaat om huizen, scholen, bedrijfsgebouwen en wijnboerderijen. ,,Maar we willen er niet alleen maar heen om te halen. We willen juist ook brengen. Daarom is bijvoorbeeld een doel dat minimaal de helft van onze werknemers daar bestaat uit mensen die eigenlijk nog altijd lijden onder de apartheid, mensen met een flinke afstand tot de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd heeft zo’n 10 procent van de mensen in Zuid-Afrika helemaal geen toegang tot elektriciteit, denk aan de townships. Daarom hebben we afgesproken dat een deel van onze winst daar teruggaat naar onder meer de townships. Bijvoorbeeld in de vorm van gratis zonnepanelen.’’
De uitbreiding naar Zuid-Afrika is, zegt Van der Meulen, een grote stap voor Soly. Hij verwacht dat er een jaar voor nodig is om het helemaal op poten te hebben. En dan? Meer Afrikaanse landen? ,,Er is veel belangstelling voor, dat wel. Vanuit landen als Zimbabwe, Kenia en Rwanda is al geïnformeerd. We moeten eerst leren in Zuid-Afrika, dan kijken we weer verder.’’
Interview door Richold Brandsma, Dagblad van het Noorden